موانع ترامپ برای مذاکره بدون پیش شرط با ایران

به گزارش راهبرد معاصر؛ پیشنهاد ترامپ برای مذاکره "بدون پیش شرط" با مسئولان جمهوری اسلامی ایران، درست دو هفته پس از آن ارائه شد که ترامپ در توئیتی تهدید آمیز، هشدار داده بود که ایران را به شدید ترین شکل ممکن، مجازات خواهد کرد. این نوسان شدید رفتاری، بسیاری از تحلیلگران را به این نتیجه رساند که رئیس جمهور ایالات متحده در پیشنهاد خود برای مذاکره با ایران جدی نیست. اما برخی تحلیلگران، عقیده ای مخالف دارند. در همین رابطه، جیمز دابین، تحلیلگر ارشد اندیشکده "رند"، طی یادداشتی اختصاصی برای "راهبرد معاصر"، به تشریح دیدگاه های خود پیرامون امکان مذاکره ایران و امریکا در دوره خروج از برجام توسط ترامپ و چالش های پیش رو پرداخته است. لازم به ذکر است که اندیشکده راهبرد معاصر تنها به منظور حفظ امانت و ارائه دیدگاه تحلیلگران ارشد غربی نسبت به مسائل مربوط به ایران، متن ارسالی آقای دابین را به صورت کامل آورده و لزوما موید تمامی نظرات وی نیست. پیش از ارائه دیدگاه آقای دابین، شایسته است ذکر کنیم که ایشان جزو مخالفان رویکرد "تغییر نظام" در ایران هستند و اخیرا طی یادداشتی در سایت رند، عملی شدن این پروژه را غیر ممکن خوانده اند.

پیش از هر چیز درباره خروج ترامپ از برجام، باید یادآور شوم که تیم امنیت ملی دولت وی متشکل از تیلرسون و مک مستر، خواهان حفظ برجام بودند. ولی جایگزین های این دو (پمپئو و جان بولتون) به شدت با توافق هسته ای تخاصم داشتند. به بیان ساده تر، برای خروج از برجام، تیم امنیت ملی دولت امریکا تغییر یافت.

انگیزه ترامپ از پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط؛ آیا امکان همکاری میان واشنگتن و تهران وجود دارد؟

بر این عقیده ام که رئیس جمهور ترامپ در پیشنهادش برای مذاکره مستقیم با رئیس جمهور حسن روحانی، احتمالا توطئه ای نچیده و واقعا قصد مذاکره دارد. دیدار با حسن روحانی برای ترامپ واقعا ارزشمند و حیاتی است. البته این ضرورتا به معنای ایجاد یک توافق ارزشمند پایدار نیست. حقیقت این است که دیدگاه های دو طرف بسیار از هم فاصله دارد اما مسلما موضوعاتی هست که ایران و ایالات متحده بتوانند به حدی از توافق برسند (اگر اراده ای وجود داشته باشد).

بگذارید به نمونه هایی اشاره کنیم: دو دولت در قضیه افغانستان با هم همکاری داشته اند و ممکن است این همکاری باز هم اتفاق بیفتد. اکنون، مواردی از تشابه دیدگاه میان ایران و امریکا در قضیه عراق وجود دارد. اما در ماجرای سوریه، ایران بسیار بیش از آن چه که تصور بشود بسط نفوذ داده و بهتر است به دنبال این باشد که به بهانه ای، پس از اعلام پیروزی، از حضور نظامی خود بکاهد. اگر این اتفاق بیفتد، اثر مثبتی در حفظ برجام خواهد داشت. با تمام این اوصاف، نمی توان چندان به این چانه زنی ها امید داشت.

چالش های پیش روی کاخ سفید برای مذاکره با ایران

به پرونده مذاکره کره شمالی و روسیه بنگرید؛ ترامپ نتوانست اهداف ملی امریکا را در این مذاکرات محقق سازد و به همین علت، در داخل، با انتقادهای شدیدی مواجه شد که چرا از وجهه تخاصم با دولت هایی همچون مسکو و پیونگ یانگ در عوض هیچ، کاست. حالا در مورد ایران هم قضیه به همین شکل است. با توجه به این که حصول به یک توافق با ایران از طریق مذاکره بعید است، اگر این دیدارها انجام شود و نتیجه ای به بار نیاورد، فشار داخلی بر کاخ سفید افزون خواهد شد. طبیعی است که در داخل ایران هم، افکار عمومی، اگر مذاکره ای بدون نتیجه انجام شود، به شدت به دولت خواهد تاخت.